Miradi ya Kijamii inavyoipa thamani Hifadhi ya Taifa ya Milima ya Udzungwa

-



Mbega wekundu wanaopatikana hifadhi ya Milima ya Udzungwa 

Na Monica Msomba ,Kilombero

MBEGA wekundu,maporomoko ya Sanje na Tembo ni miongoni mwa vivutio vya utalii vinavyopatikana katika Hifadhi yaTaifa ya Milima Udzungwa iliyopo katika Wilaya ya Kilombero Mkoani Morogoro.

Hifadhi hii iliyoanzishwa mwaka1992 ikiwa na ukubwa wa kilomita za mraba 1900 ni kati ya hifadhi 22 zilizopo Tanzania.

Maporomoko ya Sanje ambayo yapo ndani ya hifadhi hii yanamwaga maji yake ardhini ambayo yanaleta ukungu wa kuvutia watalii kutoka maeneo mbalimbali duniani.

Udzungwa ni moja kati ya hifadhi za Taifa Tanzania ambazo zimepata mradi wa Regrow wa kuendeleza hifadhi za kusini ambao unalenga hifadhi za Nyerere, Mikumi, Ruaha na Udzungwa.

Mradi huo unalenga kuimarisha ulinzi wa hifadhi hizo na kuboresha maisha ya wananchi wanaoishi karibu na hifadhi hizo kupitia vikundi vya kijamii.

Moja kati ya miradi hiyo ni pamoja na ufugaji wa nyuki unaotokana na fensi  ya mizinga ya nyuki, mpango ambao unaratibiwa na wadau wa uhifadhi kutoka katika Shirika la Uhifadhi wa Tembo Kusini mwa Tanzania (STEP).

Ahmed Churi ( 65)  ni mwalimu katika kikundi cha Njokomoni kilichopo Kijiji cha Magombera wilayani Kilombero anasema wamekuwa wakinufaika na mradi wao wa fensi ya mzinga ya nyuki iliyopo pembezoni mwa mlima huo.

Fensi hiyo ya chuma yenye mizinga ya nyuki ilijengwa ili kuzuia tembo wanaoingia katika makazi ya watu na mashambani na kufanya uharibifu.

Fensi hiyo hufanya kazi kama kinga kwa sababu tembo akijaribu kuiguza anatingisha mzinga na nyuki hutoka na kutoa sauti ambayo humkera na kurudi hifadhini.

Kupitia mizinga hiyo wanapata asali na nta ambayo huuza kisha kujipatia kipato cha kuendeleza maisha.

Churi, baba wa familia ya mke mmoja na watoto watano anasema kikundi chao kilianzshwa mwaka  2012 kikiwa na wanachama 30.

Ahmed Churi mwalimu wa kikundi cha Njokomoni akiwaeleza waandishi wa habari kuhusu mradi wa ufugaji nyuki. (Picha na Monica Msomba)

Sambamba na malengo mengine lakini kubwa zaidi ilikuwa ni kuungana kwa kupambana na mnyama Tembo ili asiingie katika mashamba ya wakulima ambao mara nyingi walikuwa wakilima lakini walijikuta hawapati chochote kutokana na Tembo kuharibu mazao. .

Wakiwa tayari wameanza harakati zao walifanikiwa kuwapata wafadhili kutoka  Shirika la STEP ambao walisaidia kutengeneza  fensi  ya kwanza iliyojulikana kama chili fensi ambayo ilitumia kamba na kushikilia miti halafu inafungwa vitambaa na kuchanganya na pilipili.

Katika fensi hii baada ya pilipilii kuchanganywa hatua inayofuata ni vitambaa hivyo kuloweshwa kweye mafuta na kisha kuvitundika katika miti ya fensi  ambapo tembo walianza kuona ni karahaa kuingia katika mashamba ya wakulima kutokana na kuwashwa wanapopita kwenye mashamba ya wakulima.

Kwa mujibu wa Wizara ya Maliasili na Utalii, idadi ya tembo imeongezeka kutoka 43,330 mwaka 2014 hadi 60,000 mwaka 2023 na kuifanya Tanzania kuendelea kuwa nchi ya tatu barani Afrika kwa kuwa na tembo wengi.

Matokeo ya Sensa ya Wanyamapori katika Mfumo Ikolojia wa Nyerere - Selous - Mikumi - Liparamba yanaonyesha kuwa idadi ya tembo ni 20,006.

Matokeo haya yakilinganishwa na sensa ya mwaka 2018, idadi ya tembo imeongezeka kwa asilimia 22.

Ongezeko hilo la tembo limekuwa likichangia wanyamapori hao kuingia katika maeneo ya watu na kufanya uharibifu.

Nyuki ni mkombozi

Kutokana na teknolojia kukua siku hadi siku walilazimika kuacha fensi ya chili kwa kuwa tayari ilikuwa imezoeleka na Tembo hao.

“Kulikuwa na changamoto moja, hii fensi ya pilipili kipindi cha mvua ilikuwa inatoka na hivyo kusababisha Tembo kupita hovyo, tukalazimika kubuni mbinu mpya ya kuwazuia ambayo ni fensi ya nyuki  tunaitumia mpaka sasa na imekuwa na mafanikioa makubwa,” anasema Churi.

Moja ya mizinga ya nyuki iliyopo katika hifadhi ya Milima ya Udzungwa(Picha,Na.Monica Msomba)

Churi aliwaeleza hayo waandishi wa habari walioshiriki mafunzo kwa vitendo ya kuripoti habari za Bioanuai yaliyoratibiwa na kampuni ya habari na teknolojia ya Nukta Africa na kufadhiliwa na Shirika la Marekani la Maendeleo ya Kimataifa (USAID) Kupitia mradi wa “USAID Tuhifadhi Maliasili”.

“Kusudi la fensi lilikuwa ni  Tembo wasiingie kwenye makazi na kuharibu nyumba na mazao, na hivyo sambamba na kufanya hivyo pia tumeielimisha jamii isiwaue kwani  ni rasilimali ya Taifa.

“Pia kupitia wao watalii wanakuja na  kuongeza pato la Taifa  na kutoa fedha za miradi mbalimbali kama barabara, shule  na vituo vya huduma za afya,” anasema Churi.

Fensi hii ya nyuki pia imekuwa msaada kwa kuzuia moto kutoka katika maeneo ya watu kuingia katika Hifadhi ya Milima ya Udzungwa. Miaka ya nyuma moto ulikuwa unawaka mara kwa mara na kusababisha madhara.

“Tunapoizungumzia fensi ya nyuki tunazungumzia mlinzi anayetatua matatizo zaidi ya moja kwani hata wale watu ambao ni wawindaji haramu walikuwa wanaingia kutega mitego ndani ya eneo la hifadhi sasa hawawezi kuiingia tena,” anasema mwalimu huyo.

Ni faida mara mbili

Wiliam Ngowi (56 )ambaye ni katibu wa kikundi cha  Njokomoni anasema kutokana na wingi wa tembo waliokuwa wanaingia kwenye mashamba ya wakulima waliamua kuanza na uzio wa pilipili na kwamba kupitia uzio wa nyuki sasa wananufaika na asali.

Wiliam Ngowi Katibu wa kikundi cha Njokomoni akielezea kwa Waandishi wa habari kuhusu miradi hiyo ya fensi (Picha Na. Monica Msomba)


Meneja Mradi wa mahusiano ya Tembo na Binadamu kutoka Shirika la STEP, Kim Lim anasema wamewasaidia vikundi saba vyenye wanachama 148 wakiwemo wanawake 69 ambao wanamiliki mizinga ya nyuki 463.

 Meneja Mradi wa mahusiano ya Tembo na Binadamu kutoka Shirika la STEP(Picha Na. Monica Msomba)

Kwa mujibu wa STEP, vikundi hivyo saba vilifanikiwa kuvuna asali lita 406 mwaka 2022 kutoka lita 262 za mwaka 2021,jambo linalodhihirisha kuwa ufugaji nyuki ni chanzo muhimu cha mapato kwa wananchi waishio karibu na hifadhi.

Siyo rahisi kumdhibiti tembo wa Udzungwa

Kim anasema tembo ana akili sana jambo ambalo linawafanya kuendelea kubuni mbinu mpya kila wakati za kuwadhibiti huku wakiboresha maisha ya watu wanaoishi karibu na hifadhi ya Milima ya Udzungwa.

Tembo katika hifadhi ya Milima ya Udzungwa

STEP ni miongoni mwa taasisi zinafanya kazi kwa karibu na hifadhi hiyo hasa kutunza bioanuai yake ili kulinufaisha Taifa.

Mkuu wa Hifadhi ya Milima ya Udzungwa, Kamishna Msaidizi wa Uhifadhi Abel Peter anasema kupitia mradi wa Reglow, Hifadhi ya Taifa ya Milima ya Udzungwa imepatiwa vitendea kazi yakiwemo magari kupunguza migogoro ya binadamu na tembo.

Anasema pia wamepatiwa fedha za kuboresha miundombinu ya hifadhi hiyo ili kutunza vivutio vyake. 

“Pamoja na kuwepo kwa vivutio vingi vya utalii katika hifadhi hii lakini bado tumeweka mikakati ya kuhakikisha tunaongeza vivutio vingine ili kusudi tuweze kupata watalii wengi zaidi,” anasema Kamishna Msaidizi Peter.

Mkakati uliopo ni kutengeneza njia maalum za kupitia Tembo chini ya daraja zinazounganisha na ushoroba wa Nyerere-Selous-Udzungwa ambapo kukamilika kwake itakuwa sehemu ya kuvutia watalii.

Mtui anasema wanaendelea kutoa elimu kwa jamii kupitia mikutano mbalimbali ili waweze kutambua umuhimu wa hifadhi hiyo na hivyo kuondokana tabia ya kuvamia hifadhi hovyo.

 

Club News Editor - Julieth Ngarabali

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

RC PWANI AONGOZA WAKAZI PWANI KUJIANDIKISHA KWENYE DAFTARI LA WAPIGA KURA

-
Image
Na Gustaphu Haule, Pwani   MKUU wa Mkoa wa Pwani Abubakari Kunenge amewaongoza wakazi wa Mtaa wa Mkoani" A" uliopo Kata ya Tumbi Halmashauri ya Mji Kibaha katika zoezi la kujiandikisha kwenye daftari la wapiga kura lililoanza leo Mkoani Pwani. Aidha, Kunenge akiwa katika kituo hicho aliambatana na Katibu Tawala Mkoa wa Pwani Rashid Mchatta, Mkuu wa Wilaya ya Kibaha Nickson Saimoni pamoja na mkurugenzi wa Halmashauri ya Mji Kibaha Rogers Shemwelekwa. Mkuu wa Mkoa wa Pwani Abubakar Kunenge akiwaongoza Wananchi wa Mtaa wa Mkoani "A", Kata ya Tumbi Halmashauri ya Mji Kibaha kujiandikisha katika daftari la wapiga kura zoezi ambalo limeanza leo Oktoba 11 hadi Oktoba 20 mwaka huu  Akizungumza mara baada ya kujiandikisha katika kituo hicho Kunenge amesema kuwa zoezi hilo limeanza kufanyika Mkoa wa  Pwani leo Oktoba 11 na litamalizika Oktoba 20 mwaka huu. Kunenge amesema kuwa kufanyika kwa zoezi hilo ni maandalizi ya kuelekea katika uchaguzi wa Serikali za Mitaa unaotarajia ...
Read more

BARAZA LA MADIWANI KIBAHA MJINI LAMPONGEZA MKURUGENZI WAKE KWA KAZI NZURI ANAYOIFANYA SAMBAMBA NA KUONGEZA MAPATO.

-
Image
Na Gustaphu Haule,Pwani BARAZA la Madiwani la Halmashauri ya Mji Kibaha limempongeza mkurugenzi wa Halmashauri hiyo Dkt.Rogers Shemwelekwa kwa usimamizi mzuri katika utekelezaji wa miradi ya maendeleo. Shemwelekwa ameshushiwa pongezi hizo Aprili 29, 2025 katika kikao cha Baraza hilo kilichofanyika katika Ukumbi wa soko kubwa la kisasa (Kibaha Shopping Mall) ambapo kwa kiasi kikubwa lilikuwa Baraza za kuonyesha mafanikio katika kipindi cha mwaka 2020/2025. Pongezi hizo zilikuja mara baada ya Wenyeviti wa kamati mbalimbali ikiwemo kamati ya fedha, kamati ya Mipango Miji, kamati ya Afya na Elimu pamoja na kamati ya huduma za jamii kueleza mafanikio ndani ya kipindi hicho cha miaka mitano. Mwenyekiti wa kamati ya fedha Karim Ntambo,amesema kuwa katika kipindi cha miaka mitano Manispaa ya Kibaha Mjini imepata mafanikio makubwa ambapo moja ya mafanikio hayo ni pamoja na ongezeko la mapato. Ntambo, amesema kuwa wakati wanaingia madarakani ukusanyaji mapato ulikuwa ni kiasi cha Sh.bilioni 4 la...
Read more

RAIS SAMIA ATANGAZA KIBAHA MJINI KUWA MANISAPAA,MBUNGE KOKA AFURAHIA ASEMA KIBAHA ITANG'AA

-
Image
Na Gustaphu Haule,Pwani RAIS wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania Dkt.Samia Suluhu Hassan ameridhia Halmashauri ya Mji Kibaha iliyopo Mkoani Pwani kupandishwa hadi na kuwa Manispaa. Uamuzi huo umetangazwa leo Januari 27 na Waziri wa Ofisi ya Rais,Tawala za Mikoa na Serikali za Mitaa(TAMISEMI) Mohamed Mchengerwa Mjini Kibaha. Waziri wa Nchi, Ofisi ya Rais,Tawala za Mikoa na Serikali za Mitaa (Tamisemi) Mohamed Mchengerwa akizungumza katika mkutano wa CCM uliofanyika Januari 27 katika viwanja vya stendi ya zamani Mailimoja Kibaha Mkoani Pwani. Mchengerwa, ametangaza hilo wakati akizungumza na wanachama wa CCM pamoja na Wananchi katika mkutano mkubwa wa kuunga mkono maazimio ya mkutano Mkuu wa CCM Taifa uliomteua Rais Samia kuwa mgombea wa Urais mwaka 2025. Wanachama wa CCM pamoja na Wananchi mbalimbali walioshiriki mkutano wa kuunga mkono azimio la Mkutano Mkuu wa Taifa CCM la kumteua Rais Dkt.Samia Suluhu Hassan kuwa mgombea pekee wa Urais kupitia CCM katika uchaguzi wa mwaka 2025, Mkutan...
Read more